Verhaal over Heintje door Paul van der Steen (4 april 2010)
(voormalige Hanni bar aan het Dr. Ackensplein)
Plekken der Herinnering
Het oproer kraaide. In de ‘Summer of Love’ gingen alle burgerlijke conventies overboord. Ondertussen sloten Nederland en Duitsland een elfjarige jongen uit Bleijerheide in de armen die getuigde van moederliefde en zijn huisje-boompje-beestje-toekomstdromen bezong.
Zoals wel meer plekken in Kerkrade biedt het Dr. Ackensplein een wat troosteloze aanblik. Ruim veertig jaar geleden was deze plek een bedevaartsoord voor fans van Heintje Simons. Hier dreven de ouders van de zanger de Hanni Bar, totdat ze met de opbrengst van de plaatsuccessen de mijnwerkerswijk Bleijerheide verruilden voor de landelijkheid van het Belgische Moresnet, zo’n twintig kilometer verderop. In het pand van de Hanni Bar zit al tijden geen horeca meer. Even verderop kan nog wel een biertje worden gedronken in Café Ackens. Van daaruit is er uitzicht op de hoogbouw die het plein voor driekwart omringt, complexen van na de grote Heintje-hausse maar nu al hopeloos verouderd.
Helemaal aan de andere kant van Kerkrade draait Alies Looijestijn (53) nog elke dag de platen van Simons. “Zijn liedjes zijn op het hart geschreven. Ze zijn vrolijk of opbeurend. Zijn muziek maakt dat ik warm of koud word.” Als meisje was Alies al “een beetje verkikkerd” op de twee jaar oudere Heintje. Nauwgezet hield ze een hele reeks plakboeken bij. “Later toen ik een Duits vriendje had, kwam ik in dezelfde discotheek en fitnessclub waar Hein ook met zijn Doris kwam. Puur toeval. Later denk je: toeval bestaat niet, het moest zo zijn.”
In huize Looijestijn sieren borduurwerken naar schilderijen van oude meesters de wanden. De albums en dvd’s van Simons staan en liggen in de kast, maar het is vergeefs zoeken naar foto’s van het idool aan de muur. “Sommige andere leden van de fanclub hebben dat wel. Een paar hebben zelfs een speciale Hein-kamer in hun huis. Ik verzamel niet meer. Zelfs de plakboeken van vroeger zijn weg. Wat heb ik aan een foto? Ik denk liever aan de persoonlijke momenten, zoals ontmoetingen met Hein op fanclubdagen en na concerten.”
Het vermogen om te bewonderen is erfelijk. Alies’ moeder was idolaat van Johan Heesters. Dochter Katja is gek van Jan Smit en Nick & Simon. Maar omdat Alies zich geen raad weet met internet, is ook Katja volop in de weer met Hein: verzoekjes aanvragen voor radioprogramma’s, meedoen aan internetpolls en contact onderhouden met andere leden van de Hein Simons Fanclub. Op de eettafel liggen de tickets voor het Schlagerfestival op Tweede Paasdag al klaar. Het evenement is terug van weggeweest in de Kerkraadse Rodahal, maakt zijn comeback in de regio waar de schlager sterker leeft dan waar ook in Nederland. De Duitse invloed op Limburgse muziek is sowieso groot. Dialectliedjes zijn veelal geschoeid op volkstümliche leest of zelfs Nederlandse versies van voorbeelden uit het nabije oosten (zoals bijvoorbeeld Frans Theunisz’ Sjeng aon de geng). De tex-mex die het hart vormt van de Rowwen Hèze-sound kwam via een u-bocht naar de Peel: immigranten in de VS borduurden op de ruigste plekken in de Nieuwe Wereld voort op de accordeonklanken uit hun landen van herkomst: Polen en Duitsland.
Ook buiten de muziek heeft het jarenlang consumeren van het Duitse tv-aanbod zijn sporen nagelaten. Onder de lezers van dit blad moeten mensen te vinden zijn die dankzij de nagesynchroniseerde westerns lang gedacht hebben dat cowboys Duits spraken.
Voor de mondiale triomftocht van André Rieu was geen Limburgse artiest zo succesvol als Hein Simons. Het revolutiejaar 1968 liet ook Nederland niet onberoerd, maar de mainstream hield voorlopig vast aan zijn veilige smaak. Tot tweemaal toe scoorde Heintje dat jaar een nummer 1-hit. In de zomer hield hij met Ich bau’ dir ein Schloss het Rolling Stones-nummer Jumping Jack Flash van de toppositie weg. In het late najaar legden the Beatles het met Hey Jude af tegen Heintjes Heidschi Bumbeidschi.
Bij platenmaatschappij CNR hadden ze er vooraf weinig vertrouwen in. “Daar deden ze schamper over alles wat uit het zuiden kwam”, zegt Henny de Leeuwe-Kleijngeld, dochter van Addy Kleijngeld, de man die Heintje mee groot maakte. Haar vader was platenproducent en was wél zeker van zijn zaak. “’Ik wed om duizend gulden dat ik binnen een jaar een gouden plaat binnen heb’, zei hij tegen collega’s. ‘Jullie hoeven maar één tientje in te leggen’. Die gouden plaat was er veel sneller, maar de tientjes heeft hij nooit gehad.”
Addy Kleijngeld was een begenadigd accordeonist. Met twee collega-muzikanten vormde hij het trio De Vrolijke Mijnwerkers, dat zich voor de publiciteitsfoto’s ook voor de Emma liet vereeuwigen. Maar met steenkolenwinning had het drietal niets uit te staan. De groepsnaam en de vaste uitdossing waren vooral een kwestie van image.
Kleijngeld ontdekte Heintje niet zelf. Willy Alberti was toevallig wél aanwezig bij de overwinning van het jongetje bij een talentenjacht in Schaesberg. Simons’ vertolking van Mama ontroerde de zanger diep.
Kleijngeld pakte de tip op en toog naar de Hanni Bar aan het Dr. Ackensplein in Bleijerheide. Heintje was buiten aan het voetballen en werd binnen geroepen voor de meneer van de platenmaatschappij. Die had aan slechts een deel van O sole mio genoeg om te weten dat het ventje grote potentie had.
Heintjes ouders waren vrij muzikaal. Op feesten en partijen zongen ze regelmatig. In hun cafés, eerst in Eygelshoven, later in Bleijerheide, bevatte de jukebox altijd de populairste nummers van dat moment. “Van Chris Andrews tot schlagerrepertoire”, herinnert Hein Simons zich. Van de kinderen was hij het best bij stem. Vaak zong hij mee met de nummers die de klanten uitkozen. Fameus was toen al zijn uitvoering van Mama, een hit van het Italiaanse kindsterretje Robertino.
Platenproducer Kleijngeld, eerder verantwoordelijk voor uiteenlopende successen als Ik heb eerbied voor jouw grijze haren van Gert Timmerman en Hello Josephine van de Britse groep The Scorpions, hoort op die allesbepalende middag in Bleijerheide een volgens hem unieke jongenstenor. De diamant hoefde alleen nog wat bijgeslepen te worden. Dochter Henny de Leeuwe-Kleijngeld: “Daarna is Heintje een half jaar lang elke zaterdag naar mijn ouders gekomen. Daar bereidde mijn vader hem voor op het grote werk. Muzikaal, maar ook door hem netjes te leren praten. Heintje was heel leergierig. Hij pikte heel snel melodietjes op, maar maakte zich ook heel snel vreemde talen eigen. Fonetisch, dat wel. Mijn vader pakte het rustig aan. Hij was zelf al met acht jaar een kindsterretje en heeft niet zo’n erg leuke jeugd gehad. Op die zaterdagen werd trouwens niet alleen gewerkt. Ze gingen ook samen naar de manege. Daar mocht Heintje pony rijden. Dat vond hij prachtig.”
Na de echte lancering bleek de zanger een instant succes. De verkoop van de debuutsingle Mama bleek slechts een voorbode van wat nog komen ging. De aan Heintje beloofde pony was snel verdiend. In 1969 kreeg de kindartiest van zijn platenmaatschappij een speciale onderscheiding voor de verkoop van meer dan tien miljoen singles. Duitsland maakte van het hoogst aaibare joch zelfs een acteur die de hoofdrol vertolkte in films met titels als Zum Teufel mit der Penne en Einmal wird die Sonne wieder scheinen. Velen probeerden een graantje mee te pikken van het succes. Gert Timmerman bracht bijvoorbeeld zijn elfjarige protegé Wilma Landkroon in het strijdperk met de single Bau’ ein Schloss für mich.
Addy Kleijngeld overleed in december 1977 aan een hartaanval. “Zonder het succes van Heintje had hij zeker langer geleefd”, weet zijn dochter zeker. “Er kwam zoveel op hem af: al dat geregel, dat gevlieg over de hele wereld, honderdduizenden autokilometers. Het leverde veel stress op. Als hij op tijd moest zijn voor een optreden en de brug stond open, dan vloog zijn bloeddruk al omhoog.”
Hein Simons met baard in de keel haalde nooit meer het succes van de jongenstenor van eind jaren zestig, begin jaren zeventig. De Duitssprekende landen hielden hem in ere, maar in Nederland verflauwde de belangstelling. Zelf wijt hij dat aan de keuzes die in zijn gloriejaren door de mensen rondom hem werden gemaakt. “Er waren steeds problemen in Nederland, vooral met de arbeidsinspectie. Omdat ik in andere landen zoveel succes had, besloten mijn producenten tot een halve boycot. In plaats van in het Nederlands ben ik toen hoofdzakelijk platen in het Duits, Engels en Zuid-Afrikaans gaan maken.”
Tegenwoordig blijkt de schlagerzanger in weer heel andere landen fans te hebben. “Ik ben onlangs in China geweest, waar ik onder meer in een paar hele grote tv-shows ben geweest. De Heintje-films zijn daar razend populair en op die manier hebben ze mijn liedjes ontdekt. Eind juli ga ik naar Indonesië, daar is het precies andersom gegaan.”
In zijn geboorteplaats Kerkrade komt Simons nog hoogst zelden. Het Schlagerfestival op Tweede Paasdag biedt weer eens de gelegenheid. “Mooi dat het weer terug is.”
- verhaal ter beschikking gesteld door zuiderlucht.eu en met medewerking van Paul van der Steen.
Jo Vleugels op 13 januari 2021